του Ανδρέα Μπανούτσου
Ο εμφύλιος πόλεμος στη Λιβύη και η απόφαση 1973 του Συμβουλίου Ασφαλείας του Ο.Η.Ε που οδήγησε στη συμμαχική επιχείρηση “ Αυγή της Οδύσσειας” για την επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων στη Λιβύη έχουν δημιουργήσει νέα δεδομένα ασφαλείας στη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου που αναμφίβολα θα επηρεάσουν και την ασφάλεια της Ελλάδος.
Μία παράμετρο σε σχέση με την εμπόλεμη κατάσταση στη Λιβύη που αγνοούν επιδεικτικά τα εγχώρια ΜΜΕ είναι η Ισλαμιστική. Πριν τον σημερινό εμφύλιο πόλεμο η Λιβυκή Ισλαμική Μαχόμενη Ομάδα ( Libyan Islamic Fighting Group-LIFG) και η Λιβυκή Ισλαμιστική αντιπολίτευση αποτελούσαν τη μεγαλύτερη πρόκληση για το καθεστώς Καντάφι. Το LIFG σχηματίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1990 από τους βετεράνους της Τζιχάντ εναντίον των Σοβιετικών στο Αφγανιστάν.
Το LIFG για μια περίοδο ήταν ένα από τα πιο επικίνδυνα βίαια Ισλαμιστικά κινήματα της Βορείου Αφρικής και τον Νοέμβριο του 2007 προσχώρησε στο δίκτυο της Αλ-Κάιντα σύμφωνα με δήλωση του υπαρχηγού της Ayman al-Zawahiri. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ένα από τα πιο σημαντικά στελέχη της ηγετικής ομάδας της Αλ-Κάιντα ο Abu Yahya al-Libi είναι Λίβυος. Επομένως, η δήλωση του παρανοϊκού κατά τα άλλα δικτάτορα της Λιβύης Καντάφι ότι πίσω από την ένοπλη εξέγερση στην Βορειοανατολική Λιβύη βρίσκεται η Αλ-Κάιντα δεν είναι τόσο παρανοϊκή όσο αρχικά φαίνεται.
Το γεγονός επίσης ότι το Κατάρ και η ναυαρχίδα των Αραβικών ΜΜΕ, το Αλ-Τζαζίρα( το κανάλι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας) με έδρα τη Ντόχα του Κατάρ πρωτοστατούν κατά του καθεστώτος Καντάφι έχει κάτι να μας πει για την Ισλαμιστική διάσταση της εξέγερσης στη Λιβύη. Με την ενδεχόμενη πτώση του καθεστώτος Καντάφι υπάρχει η εκτίμηση πως πέρα από τους Σαλαφίτες του LIFG και η επί χρόνια καταπιεζόμενη Μουσουλμανική Αδελφότητα( το παρακλάδι της στη Λιβύη) θα αναδυθεί ως ισχυρή πολιτική δύναμη στο εσωτερικό της Λιβύης.
Επίσης σύμφωνα με τους αναλυτές του Κέντρου για την Καταπολέμηση της Τρομοκρατίας της Στρατιωτικής Ακαδημίας των Η.Π.Α στο West Point οι Λίβυοι Ισλαμιστές-Τζιχαντιστές που πολέμησαν στο Ιράκ μετά την αμερικανική εισβολή του 2003 αποτελούσαν το 20% περίπου του συνόλου των Ισλαμιστών-Τζιχαντιστών που πολέμησαν στο Ιράκ σε σύγκριση με το 40% περίπου που ήταν Σαουδάραβες.
Η ανάλυση αυτή βασίστηκε στη μελέτη των αρχείων που κατασχέθηκαν από τον Αμερικανικό στρατό σε ένα καταφύγιο της Αλ-Κάιντα στην Ιρακινή πόλη Sinjar στα σύνορα με τη Συρία, το Σεπτέμβριο του 2007. Το σημαντικό είναι ότι αν αναλογιστεί κανείς το πληθυσμό της Λιβύης ( 6.420.000) σε σχέση με το πληθυσμό της Σαουδικής Αραβίας (27.136.977) βγάζει το συμπέρασμα πως οι Λίβυοι Ισλαμιστές-Τζιχαντιστές σε κατά κεφαλήν βάση αντιπροσωπεύουν ένα πολύ μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής στο αντάρτικο του Ιράκ.
Επιπλέον τα αρχεία της Sinjar αποκαλύπτουν ότι το 85% των Λίβυων Ισλαμιστών-Τζιχαντιστών είχαν ως αποστολή βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας σε σύγκριση με το 50% των Σαουδαράβων. Αυτό το στοιχείο είναι ενδεικτικό του φανατισμού και του ακραίου ριζοσπαστισμού των Λίβυων Ισλαμιστών-Τζιχαντιστών. Τέλος τα αρχεία της Sinjar αποκαλύπτουν ότι το 60% των Λίβυων Ισλαμιστών-Τζιχαντιστών που πολέμησαν στο Ιράκ προέρχονται από τη πόλη Ντάρνα της Λιβύης και ένα 24% από την πόλη της Βεγγάζης.
Αξίζει να αναφερθεί ότι και οι δύο πόλεις βρίσκονται στη βορειοανατολική Λιβύη όπου βρίσκεται και το επίκεντρο της εξέγερσης των αντικαθεστωτικών και που εντελώς συμπτωματικά βρίσκεται και το μεγαλύτερο μέρος των κοιτασμάτων πετρελαίου της χώρας. Επίσης, ένα έγγραφο της Αμερικανικής Πρεσβείας στη Τρίπολη του Ιουνίου του 2008 που αποκαλύφθηκε από τα WikiLeaks έκανε λόγο για ριζοσπαστικοποίηση των Μουσουλμάνων στη Βορειοανατολική Λιβύη.
Ένα άλλο ανησυχητικό δεδομένο είναι πως πολλοί Λίβυοι Ισλαμιστές-Τζιχαντιστές απελευθερώθηκαν τους τελευταίους μήνες από τις φυλακές του Καντάφι, ενώ αρκετοί άλλοι κατάφεραν να δραπετεύσουν εκμεταλλευόμενοι τις συνθήκες γενικευμένου χάους που επικρατεί στη χώρα λόγω του εμφυλίου πολέμου. Ανάμεσα σε αυτούς που απελευθερώθηκαν περιλαμβάνεται ο Abu Idris al-Libi ηγετικό στέλεχος του LIFG και αδελφός του ηγετικού στελέχους της Αλ-Κάιντα Abu Yahya al-Libi.Οι Ισλαμιστές αυτοί σύμφωνα με πληροφορίες έχουν ήδη κλέψει συμβατικά όπλα από αποθήκες του Λιβυκού στρατού και ο μεγάλος κίνδυνος είναι να καταφέρουν να αποκτήσουν και χημικά όπλα, τα οποία έχει στη κατοχή του το καθεστώς Καντάφι.
Το μεγάλο πρόβλημα με την κατάσταση στη Λιβύη που αφορά άμεσα και την Ελλάδα είναι πως ως αποτέλεσμα του εμφυλίου πολέμου και της συμμαχικής επέμβασης θα αυξηθεί δραματικά το κύμα των προσφύγων προς τις Ευρωπαϊκές χώρες, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης. Με το μαζικό κύμα που αναμένεται να έλθει και στη χώρα μας πέρα από τους απλούς πρόσφυγες είναι πολύ πιθανό να παρεισφρήσουν και Λίβυοι Ισλαμιστές-Τζιχαντιστές οι οποίοι σε συνεργασία με το διεθνές δίκτυο της Αλ-Κάιντα μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα ασφαλείας στη χώρα μας. Αυτή η εξέλιξη σε συνδυασμό με το ενδεχόμενο οι Λίβυοι Ισλαμιστές να αποτελέσουν εταίρους μιας μελλοντικής κυβέρνησης στη Λιβύη ή ακόμα χειρότερα αν η Λιβύη μπει στη δίνη ενός παρατεταμένου εμφυλίου πολέμου τότε οι επιπτώσεις και οι κίνδυνοι για την ασφάλεια της Ελλάδος και της ευρύτερης περιοχής θα είναι πολύ σοβαροί.
Η Λιβύη σε αντίθεση με την Αίγυπτο και την Τυνησία δεν έχει ισχυρούς κρατικούς θεσμούς όπως ο στρατός που “διαδέχθηκε” τον Μουμπάρακ και τον Μπεν Αλί αντίστοιχα και οι πιθανότητες να μετατραπεί η χώρα σε μια νέα Σομαλία ή ένα νέο Αφγανιστάν είναι αρκετά μεγάλες. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα έχει ανυπολόγιστες συνέπειες για την περιφερειακή ασφάλεια. Σε μια κατάσταση γενικευμένου χάους στη Λιβύη θα διαμορφωθεί το ιδεώδες περιβάλλον για την ανάπτυξη της Ισλαμιστικής τρομοκρατίας, όπως τα παραδείγματα του Αφγανιστάν και της Σομαλίας μας διδάσκουν.
Η διαφορά είναι πως η εξέλιξη αυτή αφορά ένα κράτος που αποτελεί έναν από τους βασικούς προμηθευτές της Ελλάδος στο κρίσιμο τομέα της ενέργειας και που γεωγραφικά βρίσκεται σε πολύ μικρή απόσταση από την Ελληνική επικράτεια.
https://www.rimse.gr
